Κατηγορίες
Γονείς & Εκπαιδευτικοί
Κατηγορίες
Κατηγορίες Παιχνιδιών
Στα πρώτα χρόνια της εμφάνισης των παιχνιδιών, ακόμη και στις αρχές της δεκαετίας του 1980, τα παιχνίδια ήταν απλά «παιχνίδια». Με την εμφάνιση των οργανωμένων πλέον εταιρειών ή και ατόμων, που δημιουργούσαν και εμπορεύονταν παιχνίδια, εμφανίστηκε η ανάγκη για κατηγοριοποίησή τους. Αν και δεν υπάρχει απόλυτος τρόπος κατηγοριοποίησης ενός παιχνιδιού – μια και πολλές φορές αυτά συνδυάζουν πολλά και διαφορετικά στυλ – έχουν δημιουργηθεί ορισμένες κατηγορίες, στις οποίες μπορούμε να εντάξουμε όλους σχεδόν τους τίτλους. Σύμφωνα με τον Crawford (1996), οι αλλαγές που γίνονται στη βιομηχανία παιχνιδιών είναι τόσο γρήγορες, που καθιστούν οποιαδήποτε προσπάθεια κατηγοριοποίησης να γίνεται ανεπαρκής και πεπαλαιωμένη σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Στη συνέχεια, θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε τις κυριότερες κατηγορίες που υπάρχουν σήμερα, καθώς και σημαντικούς εκπροσώπους από κάθε κατηγορία. Δεν θεωρούμε πως ο κατάλογος αυτός είναι εξαντλητικός – κάτι τέτοιο θα απαιτούσε πολλούς τόμους και χιλιάδες σελίδες – όμως, ευελπιστούμε πως είναι ενδεικτικός του τι υπάρχει διαθέσιμο.
Δράση
Η κατηγορία αυτή είναι, ίσως, η παλαιότερη που υπάρχει, μια και οι πρώτοι τίτλοι που κυκλοφόρησαν αφορούσαν πολεμικά παιχνίδια (βλέπε προηγούμενο κεφάλαιο). Τα παιχνίδια αυτά απαιτούν γρήγορες αντιδράσεις και πολύ καλό συντονισμό χεριού και ματιών. Πρέπει να σημειωθεί εδώ, πως παιχνίδια δράσης δεν σημαίνει απαραίτητα πως χαρακτηρίζονται από βία – από τον ορισμό μπορούμε να εντάξουμε ως υποκατηγορία τους, ακόμη και αθλητικά παιχνίδια! Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την ανάπτυξη περισσότερων τίτλων, δημιουργήθηκαν πολλές υποκατηγορίες, τις οποίες και παρουσιάζουμε.
Πολεμικές τέχνες (Beat’em up)
Tα παιχνίδια αυτά δίνουν έμφαση στο χειρισμό ενός συνήθους χαρακτήρα, ο οποίος πολεμά ενάντια σε άλλους, είτε άοπλος, είτε με αιχμηρά αντικείμενα (σπαθιά, μαχαίρια και ό,τι άλλο μπορεί να βρεθεί μπροστά του). Παιχνίδια όπως Street Fighter, International Karate, Double Dragon, Tekken, Virtua Fighter κ.ά. αποτελούν αντιπροσώπους της κατηγορίας αυτής. Είναι μία από τις παλαιότερες κατηγορίες παιχνιδιών και ακόμη και σήμερα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής.
Παιχνίδια λαβυρίνθου (Maze)
Η υποκατηγορία αυτή ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής τη δεκαετία του 1980. Παιχνίδια, όπως το Pac-Man έγραψαν τη δική τους ιστορία. Σκοπός του παίκτη στα παιχνίδια αυτά ήταν να καθοδηγήσει ένα αντικείμενο ή χαρακτήρα μέσα από ένα λαβύρινθο, εντοπίζοντας χρήσιμα αντικείμενα (συνήθως με αντάλλαγμα βαθμούς ή και επιπρόσθετες δυνατότητες), ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να αποφεύγει αντιπάλους και άλλους κινδύνους.
Παιχνίδια πλατφόρμας (Platform)
Παιχνίδια όπως το Bombjack, Super Mario, Great Gianna Sisters, Donkey Kong κ.ά. έχουν καθιερώσει την υποκατηγορία αυτή, ως μια από τις πλέον σημαντικές στο χώρο της ψηφιακής ψυχαγωγίας. Το όνομά της το οφείλει στα πρώτα παιχνίδια του είδους, όπου ο παίκτης έπρεπε να οδηγήσει το χαρακτήρα του καθώς αυτός πηδούσε από πλατφόρμα σε πλατφόρμα. Συνήθως οι χαρακτήρες μας στα παιχνίδια αυτά μπορούν να σκαρφαλώσουν, να τρέξουν, να πηδήξουν, να πέσουν από το ένα μέρος της οθόνης στο άλλο. Το Donkey Kong της Nintendo (1981) ήταν το πρώτο παιχνίδι που είχε εμπόδια και κενά, τα οποία έπρεπε να αποφύγει ο παίκτης με το να πηδήξει από πάνω τους. Ακόμη και σήμερα, τα περισσότερα παιχνίδια του είδους είναι δύο διαστάσεων (2D), παρόλο που έχουμε και αρκετές κυκλοφορίες με τρισδιάστατα γραφικά (3D).
Παιχνίδια Βολών (Shooters)
Tα παιχνίδια βολών είναι τα πλέον βίαια όλων των κατηγοριών. Όπως λέει και το όνομα, σκοπός μας είναι να χρησιμοποιήσουμε όπλα, ώστε να εξοντώσουμε τους αντιπάλους και να ολοκληρώσουμε τις αποστολές του παιχνιδιού. Η υποκατηγορία αυτή αποτελείται από άλλες, ανάλογα με τον τρόπο χειρισμού του παιχνιδιού. Η πιο γνωστή κατηγορία είναι τα παιχνίδια πρώτου προσώπου (First Person Shooters) ή απλά FPS. Στα παιχνίδια αυτά, δεν εμφανίζεται ο χαρακτήρας που ελέγχουμε στην οθόνη, αλλά βλέπουμε το χέρι (ή τα χέρια του), καθώς και το όπλο που κρατάμε ανά πάσα στιγμή. Το Wolfensteing 3D είναι ένα από τα πρώτα παιχνίδια της κατηγορίας αυτής, και κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 90. Ακολούθησε το Doom από την ίδια εταιρεία, το οποίο συγκέντρωσε τα θετικότερα σχόλια από τα περιοδικά του χώρου, αν και παράλληλα δημιούργησε μεγάλες αντιπαραθέσεις, για το βίαιο περιεχόμενό του
Η κατηγορία αυτή, σήμερα, είναι μια από τις πλέον γνωστές, ενώ τίτλοι όπως τα Halo 3, Gears of War κ.ά. καθιέρωσαν ρεκόρ πωλήσεων στις πλατφόρμες, στις οποίες κυκλοφορούν. Τα σύγχρονα παιχνίδια του είδους, πέρα από τα πολύ ρεαλιστικά γραφικά, ενσωματώνουν δυνατότητες ομαδικού παιχνιδιού μέσω Διαδικτύου. Το Call of Duty: Modern Warfare 2 είναι ένα αντιπροσωπευτικό παιχνίδι του είδους, το οποίο έκανε ρεκόρ πωλήσεων στις πρώτες 3 μέρες διάθεσής του στην αγορά. Πέρα από τις αποστολές που προσφέρει στον παίκτη, δίνει τη δυνατότητα ομαδικού παιχνιδιού με μεγάλο αριθμό παικτών, σε ιδιαίτερα ρεαλιστικές συνθήκες. Για καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία ή ανταγωνιστικό παιχνίδι μεταξύ παικτών, όλοι σχεδόν οι κατασκευαστές παιχνιδιών και κονσόλων έχουν κυκλοφορήσει τις δικές τους συσκευές ασύρματης επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό έχετε τη δυνατότητα να συνομιλήσετε ή και να δώσετε διαταγές σε άλλα μέρη της ομάδας σας ή απλά να μιλήσετε με τους αντιπάλους σας.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, επίσης, και τα παιχνίδια βολών τρίτου προσώπου – πρόκειται για παιχνίδια δράσης, όπου βλέπουμε το χαρακτήρα μας (συνήθως από πίσω, αν και μπορούμε να περιστρέψουμε την κάμερα του παιχνιδιού σε όποια θέση επιθυμούμε). Σε αντίθεση με τα παιχνίδια δράσης / περιπέτειας, έμφαση σε αυτά τα παιχνίδια είναι η καταστροφή και εξόντωση των αντιπάλων με τη χρήση των όπλων, παρά η επίλυση γρίφων ή η εξερεύνηση.
Πολεμικές τέχνες (Beat’em up)
Tα παιχνίδια αυτά δίνουν έμφαση στο χειρισμό ενός συνήθους χαρακτήρα, ο οποίος πολεμά ενάντια σε άλλους, είτε άοπλος, είτε με αιχμηρά αντικείμενα (σπαθιά, μαχαίρια και ό,τι άλλο μπορεί να βρεθεί μπροστά του). Παιχνίδια όπως Street Fighter, International Karate, Double Dragon, Tekken, Virtua Fighter κ.ά. αποτελούν αντιπροσώπους της κατηγορίας αυτής. Είναι μία από τις παλαιότερες κατηγορίες παιχνιδιών και ακόμη και σήμερα είναι ιδιαίτερα δημοφιλής.
Παιχνίδια λαβυρίνθου (Maze)
Η υποκατηγορία αυτή ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής τη δεκαετία του 1980. Παιχνίδια, όπως το Pac-Man έγραψαν τη δική τους ιστορία. Σκοπός του παίκτη στα παιχνίδια αυτά ήταν να καθοδηγήσει ένα αντικείμενο ή χαρακτήρα μέσα από ένα λαβύρινθο, εντοπίζοντας χρήσιμα αντικείμενα (συνήθως με αντάλλαγμα βαθμούς ή και επιπρόσθετες δυνατότητες), ενώ ταυτόχρονα έπρεπε να αποφεύγει αντιπάλους και άλλους κινδύνους.
Παιχνίδια πλατφόρμας (Platform)
Παιχνίδια όπως το Bombjack, Super Mario, Great Gianna Sisters, Donkey Kong κ.ά. έχουν καθιερώσει την υποκατηγορία αυτή, ως μια από τις πλέον σημαντικές στο χώρο της ψηφιακής ψυχαγωγίας. Το όνομά της το οφείλει στα πρώτα παιχνίδια του είδους, όπου ο παίκτης έπρεπε να οδηγήσει το χαρακτήρα του καθώς αυτός πηδούσε από πλατφόρμα σε πλατφόρμα. Συνήθως οι χαρακτήρες μας στα παιχνίδια αυτά μπορούν να σκαρφαλώσουν, να τρέξουν, να πηδήξουν, να πέσουν από το ένα μέρος της οθόνης στο άλλο. Το Donkey Kong της Nintendo (1981) ήταν το πρώτο παιχνίδι που είχε εμπόδια και κενά, τα οποία έπρεπε να αποφύγει ο παίκτης με το να πηδήξει από πάνω τους. Ακόμη και σήμερα, τα περισσότερα παιχνίδια του είδους είναι δύο διαστάσεων (2D), παρόλο που έχουμε και αρκετές κυκλοφορίες με τρισδιάστατα γραφικά (3D).
Παιχνίδια Βολών (Shooters)
Tα παιχνίδια βολών είναι τα πλέον βίαια όλων των κατηγοριών. Όπως λέει και το όνομα, σκοπός μας είναι να χρησιμοποιήσουμε όπλα, ώστε να εξοντώσουμε τους αντιπάλους και να ολοκληρώσουμε τις αποστολές του παιχνιδιού. Η υποκατηγορία αυτή αποτελείται από άλλες, ανάλογα με τον τρόπο χειρισμού του παιχνιδιού. Η πιο γνωστή κατηγορία είναι τα παιχνίδια πρώτου προσώπου (First Person Shooters) ή απλά FPS. Στα παιχνίδια αυτά, δεν εμφανίζεται ο χαρακτήρας που ελέγχουμε στην οθόνη, αλλά βλέπουμε το χέρι (ή τα χέρια του), καθώς και το όπλο που κρατάμε ανά πάσα στιγμή. Το Wolfensteing 3D είναι ένα από τα πρώτα παιχνίδια της κατηγορίας αυτής, και κυκλοφόρησε στις αρχές της δεκαετίας του 90. Ακολούθησε το Doom από την ίδια εταιρεία, το οποίο συγκέντρωσε τα θετικότερα σχόλια από τα περιοδικά του χώρου, αν και παράλληλα δημιούργησε μεγάλες αντιπαραθέσεις, για το βίαιο περιεχόμενό του
Η κατηγορία αυτή, σήμερα, είναι μια από τις πλέον γνωστές, ενώ τίτλοι όπως τα Halo 3, Gears of War κ.ά. καθιέρωσαν ρεκόρ πωλήσεων στις πλατφόρμες, στις οποίες κυκλοφορούν. Τα σύγχρονα παιχνίδια του είδους, πέρα από τα πολύ ρεαλιστικά γραφικά, ενσωματώνουν δυνατότητες ομαδικού παιχνιδιού μέσω Διαδικτύου. Το Call of Duty: Modern Warfare 2 είναι ένα αντιπροσωπευτικό παιχνίδι του είδους, το οποίο έκανε ρεκόρ πωλήσεων στις πρώτες 3 μέρες διάθεσής του στην αγορά. Πέρα από τις αποστολές που προσφέρει στον παίκτη, δίνει τη δυνατότητα ομαδικού παιχνιδιού με μεγάλο αριθμό παικτών, σε ιδιαίτερα ρεαλιστικές συνθήκες. Για καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία ή ανταγωνιστικό παιχνίδι μεταξύ παικτών, όλοι σχεδόν οι κατασκευαστές παιχνιδιών και κονσόλων έχουν κυκλοφορήσει τις δικές τους συσκευές ασύρματης επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό έχετε τη δυνατότητα να συνομιλήσετε ή και να δώσετε διαταγές σε άλλα μέρη της ομάδας σας ή απλά να μιλήσετε με τους αντιπάλους σας.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν, επίσης, και τα παιχνίδια βολών τρίτου προσώπου – πρόκειται για παιχνίδια δράσης, όπου βλέπουμε το χαρακτήρα μας (συνήθως από πίσω, αν και μπορούμε να περιστρέψουμε την κάμερα του παιχνιδιού σε όποια θέση επιθυμούμε). Σε αντίθεση με τα παιχνίδια δράσης / περιπέτειας, έμφαση σε αυτά τα παιχνίδια είναι η καταστροφή και εξόντωση των αντιπάλων με τη χρήση των όπλων, παρά η επίλυση γρίφων ή η εξερεύνηση.
Δράση – Περιπέτεια
Η κατηγορία αυτή συνδυάζει στοιχεία από τα παιχνίδια δράσης και τα παιχνίδια περιπέτειας. Συνήθως τα παιχνίδια αυτά είναι τρίτου προσώπου και παρόλο που υπάρχει δράση, η έμφαση είναι στην επίλυση γρίφων, στην εξερεύνηση του τρισδιάστατου χώρου του παιχνιδιού, και στην πρόοδο της πλοκής. Το πρώτο παιχνίδι του είδους, που καθιέρωσε και το όνομα των παιχνιδιών περιπέτειας ήταν το Adventure (1979), για το Atari 2600. Η κατηγορία αυτή περιλαμβάνει και τίτλους, όπως το Metal Gear Solid, που δίνουν έμφαση στην αποφυγή των αντιπάλων χωρίς να γίνουμε αντιληπτοί, παρά στην ανοικτή αντιπαράθεση (stealth). Στα παιχνίδια αυτά, οι αντίπαλοι είναι συνήθως πάρα πολλοί σε αριθμό και σε σημεία τέτοια, που είναι αδύνατο ή απελπιστικά δύσκολο να αντιμετωπιστούν με μετωπική επίθεση. Επίσης, μια άλλη υποκατηγορία των παιχνιδιών δράσης – περιπέτειας είναι τα παιχνίδια επιβίωσης / τρόμου (survival horror), όπου, όπως λέει και το όνομα, σκοπός είναι η επιβίωση και όχι η εξόντωση των αντιπάλων. Στα παιχνίδια αυτά, τα πυρομαχικά που έχουμε στη διάθεσή μας είναι απελπιστικά περιορισμένα, ενώ και ο οπλισμός που υπάρχει διαθέσιμος είναι τις περισσότερες φορές σχετικά αδύναμος
Περιπέτεια
Το είδος αυτό είναι από τα παλαιότερα που υπάρχουν και έχουν τις ρίζες τους στο παιχνίδι Colossal Cave Adventure της δεκαετίας του 1970. Αρχικά, τα παιχνίδια αυτά χρησιμοποιούσαν εντολές υπό μορφή κειμένου. Το παιχνίδι παρουσίαζε, επίσης, υπό μορφή κειμένου, περιγραφή της τοποθεσίας στην οποία βρισκόταν ο παίκτης, καθώς και γρίφους, τους οποίους έπρεπε να λύσει, ώστε να προχωρήσει η πλοκή. Με το πέρασμα του χρόνου, τα παιχνίδια αυτά εμπλουτίστηκαν με γραφικά, τα οποία συνόδευαν το κείμενο (π.χ. The Pawn, Guild of Thieves, Legend of the Sword κ.ά.), ενώ με τη συνεχή εξέλιξη της τεχνολογίας και την αξιοποίηση περιφερειακών, όπως το ποντίκι δημιουργήθηκαν και τα πρώτα παιχνίδια περιπέτειας με γραφικά (graphic adventures). Από τα πλέον διάσημα παιχνίδια περιπέτειας με γραφικά είναι η σειρά King’s Quest της Roberta Williams. Στα πρώτα παιχνίδια της σειράς, ο έλεγχος της κίνησης του χαρακτήρα γινόταν με το πληκτρολόγιο, ενώ όλες οι εντολές έπρεπε να πληκτρολογηθούν. Αργότερα, ο έλεγχος των παιχνιδιών αυτών γινόταν αποκλειστικά με το ποντίκι, έτσι επικράτησε η ονομασία ‘δείξε και κάνε κλικ’ (point and click), για να τα περιγράψει. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, το παιχνίδι “Myst”, ένας από τους πρώτους τίτλους σε CD-ROM, έφερε τα παιχνίδια περιπέτειας και πάλι στην επικαιρότητα. Παρόλα αυτά, το συγκεκριμένο είδος έπεσε και πάλι σε σχετική αφάνεια μέχρι την κυκλοφορία του The Longest Journey (1999).
Παιχνίδια “Περιορισμένης” Χρήσης
Με την εξάπλωση των κοινωνικών δικτύων (π.χ. Facebook, MySpace) έκαναν την εμφάνισή τους και τα παιχνίδια “περιορισμένης” χρήσης (casual games). Με τα παιχνίδια αυτά ασχολείται μια τεράστια μερίδα της αγοράς, ακόμη και άτομα που δεν είχαν στο παρελθόν επαφή με το είδος. Πρόκειται για παιχνίδια με γρίφους, μαθηματικής σκέψης, κουίζ ή ακόμη και κοινωνικής δικτύωσης (π.χ. Yoville, Farmville). Σχεδόν στο σύνολό τους τρέχουν μέσω Διαδικτύου.
