Υλικό

Παραβίαση απορρήτου και παράνομη πρόσβαση σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης

Πληροφορίες και σημαντικές συμβουλές για παιδιά, εφήβους και γονείς

Στο πλαίσιο της λειτουργίας της Γραμμής Βοήθειας (Help Line) και Γραμμής Καταγγελιών (Hotline) 1480, η οποία έχει ως στόχο την παροχή ενημέρωσης και υποστήριξης σε θέματα που σχετίζονται με τη χρήση του Διαδικτύου και, γενικότερα, των Νέων Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (π.χ., διαδικτυακών κοινωνικών δικτύων, κινητής τηλεφωνίας, ηλεκτρονικών παιχνιδιών), σημειώθηκαν, το τελευταίο διάστημα, αρκετές αναφορές για παραβίαση απορρήτου και παράνομης πρόσβασης (hacking), όπως, για παράδειγμα, αλλαγή κωδικού, αλλαγή στοιχείων επικοινωνίας (ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλέφωνο επικοινωνίας), αλλαγή ονόματος και φωτογραφιών προφίλ και παράνομη κοινοποίηση περιεχομένου, σε χρονολόγιο λογαριασμού, στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Facebook.

Αναπόφευκτα, το Facebook έχει εισβάλει δυναμικά στη ζωή μας, εφόσον πρόκειται, πλέον, για ένα πολύ δημοφιλές μέσο κοινωνικής δικτύωσης στη σύγχρονη επικοινωνία. Το Facebook αποτελεί ένα δυναμικό εργαλείο, το οποίο επιτρέπει σε κάθε χρήστη να επικοινωνεί με άλλα άτομα και ελεύθερα να αναρτά και να διαμοιράζεται ιδέες, απόψεις, πληροφορίες και στιγμές από την προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική του ζωή. Ωστόσο, ο ψηφιακός κόσμος του Facebook, όπως και στο σύνολό της η ψηφιακή επικοινωνία, παρά τα μεγάλα πλεονεκτήματά του, ενέχει σημαντικούς κινδύνους, απαιτώντας ψηφιακά εγγράμματους και ενημερωμένους χρήστες.

Για τον λόγο αυτό, κρίνεται επιτακτική -και σκόπιμη- η ενημέρωση σε βέλτιστες πρακτικές ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας και των προσωπικών δεδομένων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ούτως ώστε να μπορεί ο/η καθένας/καθεμιά, να δραστηριοποιείται και να επικοινωνεί με ασφάλεια στο Διαδίκτυο, γενικά και στο Facebook, ειδικότερα.

Παιδιά και Έφηβοι: Τι πρέπει να κάνετε για την προστασία του λογαριασμού σας στο Facebook;

  1. Ενημερωθείτε για την Πολιτική Απορρήτου και τους Όρους Χρήσης που διέπουν την κοινότητα του Facebook. Προτού προχωρήσετε στη δημιουργία λογαριασμού, είναι σημαντικό όπως διαβάσετε και κατανοήσετε πλήρως τη δήλωση/πολιτική απορρήτου και τους όρους χρήσης της κοινότητας Facebook.
    • Στους όρους και στις πολιτικές, ορίζονται με ποιο τρόπο χρησιμοποιούνται τα προσωπικά μας δεδομένα από το Facebook. Επίσης, ορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του κάθε χρήστη, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο επιτρέπεται κάποιο άτομο να χρησιμοποιεί το Facebook, για να επικοινωνεί και να κοινοποιεί περιεχόμενο.
    • Με την αποδοχή των ορών χρήσης, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι αναλαμβάνετε προσωπική δέσμευση για τη διατήρηση της ασφάλειας του ιστοχώρου στο Facebook (π.χ., δεν παρέχετε ψευδείς πληροφορίες, φροντίζετε τα στοιχεία σας να είναι ακριβή και ενημερωμένα).
    • Ιδιαίτερη έμφαση, αναφορικά για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις ενός χρήστη, δίδεται στο δικαίωμα εγγραφής στον ιστοχώρο. Στο Facebook, όπως και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, απαγορεύεται ρητώς η εγγραφή ανηλίκων κάτω των 13 ετών. Τα όρια αυτά υπάρχουν λόγω της νομοθεσίας για τα προσωπικά δεδομένα και την ασφάλεια των παιδιών και οφείλετε να τα σεβαστείτε.
  2. Θέστε «ισχυρούς» κωδικούς και προστατεύστε τους. Είναι σημαντικό, όταν δημιουργήσετε ένα λογαριασμό, να χρησιμοποιείτε έναν «ισχυρό» κωδικό, τον οποίο να μην μπορεί εύκολα να τον μαντέψει ή να τον παραβιάσει άλλο άτομο. ο
    • Ένας κωδικός, για να είναι ισχυρός, θα πρέπει να αποτελείται από τουλάχιστον οκτώ (8) ψηφία, περιλαμβάνοντας έναν πολύπλοκο συνδυασμό από αριθμούς, γράμματα (κεφαλαία και πεζά) και σημεία στίξης (π.χ., 4Mysaf3!).
    • Για τη δική σας ασφάλεια, κατά τη δημιουργία του κωδικού σας, είναι σημαντικό να αποφεύγετε να περιλαμβάνετε συνηθισμένες/πολύχρηστες λέξεις ή προσωπικά σας στοιχεία, όπως, για παράδειγμα, το όνομα, την ημερομηνία γεννήσεώς σας.
    • Συστήνεται, επιπρόσθετα, όπως αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τον κωδικό πρόσβασής σας για το Facebook και σε κάποιον άλλον λογαριασμό (π.χ., στον κωδικό email ή στον κωδικό τραπεζικού λογαριασμού).
    • Επίσης, είναι απαραίτητο οι κωδικοί σας να αλλάζουν/ανανεώνονται, σε τακτά χρονικά διαστήματα.
    • Προσοχή! Οι κωδικοί είναι προσωπικοί και δεν πρέπει να τους μοιράζεστε, σε καμία περίπτωση, με φιλικά, οικεία ή άλλα πρόσωπα.
  3. Ορίστε ακριβή και ενημερωμένα στοιχεία επικοινωνίας. Είναι σημαντικό τα στοιχεία επικοινωνίας σας (π.χ., ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τηλέφωνο επικοινωνίας), που έχετε καθορίσει για τον λογαριασμό σας, να είναι ακριβή και ενημερωμένα και να έχετε άμεση δυνατότητα πρόσβασης σε αυτά. Αυτό είναι απαραίτητο, έτσι ώστε, σε περίπτωση που έχετε απωλέσει τους κωδικούς σας ή σε περίπτωση που έχει παραβιαστεί ο λογαριασμός σας, το Facebook να έχει τη δυνατότητα να ταυτοποιήσει τα στοιχεία με τον λογαριασμό σας. Έτσι, θα μπορεί να επικοινωνήσει μαζί σας, για να επιτευχθεί, εύκολα και γρήγορα, η ανάκτηση του λογαριασμού σας.
    • Σε περίπτωση που το προσωπικό σας ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή το τηλέφωνο επικοινωνίας σας, τα οποία καθορίσατε με τη δημιουργία του λογαριασμού σας, δεν είναι ενεργά (π.χ., έχετε ξεχάσει τους κωδικούς ή δεν είναι σε ισχύ), φροντίστε να καθορίσετε νέα ασφαλή στοιχεία επικοινωνίας.
    • Ένα ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, το οποίο δεν επισκέπτεστε σε τακτά χρονικά διαστήματα, εισέρχεται σε ανενεργή κατάσταση και διαγράφεται. Οπότε, είναι σημαντικό, αν δημιουργήσατε έναν λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αποκλειστικά για τη δημιουργία λογαριασμού στο Facebook, να το επισκέπτεστε σε τακτά χρονικά διαστήματα, διατηρώντας το, έτσι, σε ισχύ.
    • Τέλος, μην ξεχνάτε! Είναι σημαντικό να καθορίσετε κατά πόσο τα στοιχεία επικοινωνίας σας θα είναι απόρρητα και δεν θα κοινοποιούνται σε άλλους χρήστες. Μπορείτε, στο προφίλ του λογαριασμού σας, από τις «Πληροφορίες», κάτω από τη φωτογραφία εξωφύλλου, στην επιλογή κοινού για τα στοιχεία επικοινωνίας, να προβείτε στην επιλογή που επιτρέπει να τα βλέπετε μόνο εσείς.
  4. Φροντίστε να αποσυνδέεστε πάντοτε από το Facebook, όταν χρησιμοποιείτε κοινόχρηστο υπολογιστή. Όταν χρησιμοποιείτε κοινόχρηστο υπολογιστή (π.χ., σε ένα ίντερνετ καφέ ή σε ένα αεροδρόμιο), για να συνδεθείτε στο Facebook, είναι πολύ σημαντικό, κατά τον τερματισμό της δραστηριότητάς σας, να αποσυνδέεστε από τον λογαριασμό σας.
    • Φροντίστε, κατά την είσοδο στον προσωπικό σας λογαριασμό από κοινόχρηστο υπολογιστή, να απενεργοποιείτε τη ρύθμιση απομνημόνευσης του κωδικού πρόσβασης και του email σας και να μην ξεχνάτε ΠΟΤΕ, όταν τελειώνετε τη δραστηριότητά σας, να αποσυνδέεστε (log out) από τον λογαριασμό σας.
    • Αν ξεχάσετε ή δεν είσαστε σίγουροι/σίγουρες ότι έχετε αποσυνδεθεί από τον λογαριασμό σας, μπορείτε να αποσυνδεθείτε εξ αποστάσεως. Ειδικότερα, μπορείτε, από τις ρυθμίσεις του λογαριασμού σας, στην ενότητα «Ρυθμίσεις ασφάλειας και σύνδεσης», να εντοπίσετε, από τη ρύθμιση «Από πού είστε συνδεδεμένοι», τις συσκευές και τα προγράμματα περιήγησης που έχουν χρησιμοποιηθεί πρόσφατα για τη σύνδεση στον λογαριασμό σας στο Facebook και να πατήσετε «αποσύνδεση» από τη συσκευή που χρησιμοποιήσατε για τη σύνδεση και πρόσβαση στον λογαριασμό σας. Έτσι, θα αποσυνδεθείτε αμέσως από το Facebook, από τον συγκεκριμένο ηλεκτρονικό υπολογιστή, το τηλέφωνο ή το tablet.
  5. Ενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις για μη αναγνωρισμένες συνδέσεις. Μπορείτε να ενισχύσετε την ασφάλεια του λογαριασμού σας στο Facebook, λαμβάνοντας ειδοποιήσεις, κάθε φορά που κάποιος προσπαθεί να συνδεθεί στον λογαριασμό σας από συσκευή ή πρόγραμμα περιήγησης που δεν αναγνωρίζετε.
    • Για να λαμβάνετε ειδοποιήσεις για μη αναγνωρισμένες συνδέσεις, μπορείτε, από την ενότητα «Ρυθμίσεις ασφάλειας και σύνδεσης», να ενεργοποιήσετε τη ρύθμιση για τις ειδοποιήσεις για μη αναγνωρισμένες συνδέσεις, ώστε να λαμβάνετε ειδοποιήσεις (για παράδειγμα, στον λογαριασμό του email σας ή στο Facebook), αναφορικά με το ποια συσκευή προσπάθησε να συνδεθεί στον λογαριασμό σας και πού βρίσκεται.
    • Σε περίπτωση που λάβετε ειδοποίηση σύνδεσης και αναγνωρίζετε τη σχετική δραστηριότητα, μπορείτε να ενημερώσετε το Facebook, πατώντας την καταφατική επιλογή γνώσης της δραστηριότητας (Εγώ ήμουν), ενώ, σε περίπτωση που δεν αναγνωρίζετε τη δραστηριότητα, μπορείτε να ενημερώσετε την εταιρεία (Δεν ήμουν εγώ), η οποία θα σας βοηθήσει να επαναφέρετε τον κωδικό σας και να ασφαλίσετε τον λογαριασμό σας.
  6. Ορίστε έμπιστες επαφές επικοινωνίας, σε περίπτωση που είτε κλειδωθείτε έξω από τον λογαριασμό σας στο Facebook είτε κάποιος/α έχει παραβιάσει τον λογαριασμό σας. Για την καλύτερη ασφάλεια του λογαριασμού σας, μπορείτε να επιλέξετε κάποια άτομα ως έμπιστες επαφές επικοινωνίας, σε περίπτωση που είτε κλειδωθείτε έξω από τον λογαριασμό σας στο Facebook είτε κάποιος/α έχει παραβιάσει τον λογαριασμό σας.
    • Για να επιλέξετε έμπιστες επαφές, μπορείτε, από την ενότητα «Ρυθμίσεις ασφάλειας και σύνδεσης», να ενεργοποιήσετε τη σχετική επιλογή έμπιστων επαφών και να επιλέξετε 3 έως 5 έμπιστα πρόσωπα (π.χ., γονείς), για να επικοινωνήσετε μαζί τους, σε περίπτωση που χάσετε την πρόσβαση στον λογαριασμό σας. Με τον τρόπο αυτό, οι φίλοι/ες που θα επιλέξετε, θα έχουν τη δυνατότητα να σας στείλουν έναν κωδικό ανάκτησης του λογαριασμού σας, με τον οποίο θα μπορείτε να συνδεθείτε και πάλι στον λογαριασμό σας.
  7. Αποφεύγετε αιτήματα φιλίας από αγνώστους/ες και μην χρησιμοποιείτε ύποπτους συνδέσμους. Μην αποδέχεστε αιτήματα φιλίας από άτομα που δεν γνωρίζετε και μην ενεργοποιείτε ύποπτους συνδέσμους, ακόμη και αν φαινομενικά προέρχονται από κάποιον/α φίλο/η σας ή κάποια εταιρεία που γνωρίζετε. Καλό είναι, εάν εντοπίσετε/συναντήσετε ύποπτο σύνδεσμο/λογαριασμό στο Facebook ή προσβλητικό περιεχόμενο, είτε στο δικό σας χρονολόγιο είτε σε άλλες σελίδες και λογαριασμούς του Facebook, να τον αναφέρετε, χρησιμοποιώντας τα ενσωματωμένα εργαλεία αναφοράς.
  8. Ενεργοποιήστε τις ρυθμίσεις απορρήτου. Για περαιτέρω ασφάλεια του λογαριασμού σας, είναι σημαντικό, στις ρυθμίσεις απορρήτου, όπως καθορίσετε να μπορούν να βλέπουν τις δημοσιεύσεις σας (π.χ., φωτογραφία σας) και να επικοινωνούν μαζί σας μόνο οι φίλοι/ες σας. Επιπρόσθετα, σημαντικό κρίνεται όπως καθορίσετε ποιοι/ποιες επιθυμείτε να κοινοποιούν και να μοιράζονται υλικό στο χρονολόγιό σας και ποιοι/ποιες επιθυμείτε να σας συμπεριλαμβάνουν με ετικέτα (tag) στις δημοσιεύσεις τους. Έτσι, θα αποφεύγεται η πιθανότητα να δημοσιεύουν στον λογαριασμό σας άτομα που δεν ανήκουν στον κύκλο των φίλων σας και τα οποία δύναται να κοινοποιήσουν υλικό που να αντιβαίνει τους κανόνες του Facebook.
  9. Χρησιμοποιήστε τα ενσωματωμένα εργαλεία αναφορών και καταγγελιών του Facebook, για να επαναφέρετε έναν κλειδωμένο ή έναν παραβιασμένο λογαριασμό. Σε περίπτωση που έχετε απωλέσει τους κωδικούς σας ή ο λογαριασμός σας έχει παραβιαστεί, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα ενσωματωμένα εργαλεία βοήθειας του Facebook, ακολουθώντας τους παρακάτω συνδέσμους ή καλέστε, για περαιτέρω υποστήριξη, τη Γραμμή Βοήθειας (Help Line) και Γραμμή Καταγγελιών (Hotline) 1480:

Γονείς: Τι μπορείτε να κάνετε;

  • Η γνώση των εγγενών κινδύνων του Διαδικτύου αποτελεί το βασικό βήμα για τους γονείς, οι οποίοι επιθυμούν να εξασφαλίσουν την ασφάλεια των παιδιών τους. Επομένως, κρίνεται απαραίτητο όπως ενημερωθείτε και εκπαιδευτείτε για τους κινδύνους που κρύβει το Διαδίκτυο, καθώς, επίσης, και πώς μπορείτε να προστατευτείτε από αυτούς με ασφάλεια. Για την καλύτερη ενημέρωσή σας, μπορείτε να καλέσετε στη δωρεάν ανώνυμη Γραμμή Βοήθειας (Help Line) και Γραμμή Καταγγελιών (Hotline) 1480 ή και να επισκεφτείτε τη διαδικτυακή πύλη http://internetsafety.pi.ac.cy/parents.
  • Προτού προχωρήσετε στην ενασχόληση με το κοινωνικό δίκτυο Facebook και στη δημιουργία λογαριασμού, είτε για σας είτε για τα παιδιά σας, βεβαιωθείτε ότι έχετε ενημερωθεί και κατανοήσει πλήρως τη δήλωση/πολιτική απορρήτου και τους όρους χρήσης της κοινότητας Facebook. Η πολιτική απορρήτου και οι όροι χρήσης της κοινότητας αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την ασφάλεια και την προστασία του λογαριασμού κάθε χρήστη. Είναι πολύ σημαντικό, μεταξύ άλλων, να γνωρίζετε τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σας, καθώς, επίσης, και τι δικαιώματα παραχωρείτε στην κοινότητα του Facebook.
  • Κρίνεται απαραίτητο και καθοριστικής σημασίας, όπως, μέσα από τη προσωπική διαδικτυακή σας δράση, αποτελέσετε παράδειγμα ορθής και ασφαλούς συμπεριφοράς για τα παιδιά σας, τηρώντας τους κανόνες ασφαλείας και υπεύθυνης χρήσης του Facebook.
  • Μη διστάσετε να συζητήσετε με τα παιδιά σας για τα θέματα της ασφάλειας, της προστασίας και του απορρήτου, από μικρή ηλικία και, ειδικότερα, όταν το παιδί σας γίνει 13 ετών και μπορεί πλέον να δημιουργήσει λογαριασμό στο Facebook ή και σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπορείτε να ελέγξετε, μαζί με τα παιδιά σας, τις ρυθμίσεις απορρήτου και τις ρυθμίσεις λογαριασμού και να κάνετε τις επιλογές εκείνες, οι οποίες θα συμβάλουν στην ασφάλειά τους.
  • Είναι πολύ σημαντικό να ενημερώσετε τα παιδιά για την ορθή διαδικτυακή συμπεριφορά και να εντάξετε στις συζητήσεις σας την υπεύθυνη χρήση του Facebook, βοηθώντας τα παιδιά να κατανοήσουν τους όρους/κανόνες της συγκεκριμένης κοινότητας (π.χ., ποιες κοινοποιήσεις επιτρέπονται στο Facebook, τι περιεχόμενο αφαιρείται). Παράλληλα, ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να αναφέρουν τυχόν ύποπτο, επιβλαβές και ακατάλληλο περιεχόμενο στο Facebook, χρησιμοποιώντας τα ενσωματωμένα εργαλεία αναφοράς σε περιπτώσεις κατάχρησης, εκφοβισμού, παρενόχλησης κ.λπ.
  • Ελέγχετε τη διαδικτυακή δραστηριότητα του παιδιού σας στο Facebook και βεβαιωθείτε ότι εφαρμόζει βασικούς κανόνες και αρχές ασφαλείας, όπως, για παράδειγμα, κανόνες προστασίας του προσωπικού κωδικού, μη κοινοποίησης προσωπικής -ταχυδρομικής και ηλεκτρονικής- διεύθυνσης και αριθμού- σταθερού ή κινητού- τηλεφώνου, μη κοινοποίησης ανάρμοστου περιεχομένου και φωτογραφιών, αποδοχής αιτημάτων φιλίας μόνο από άτομα τα οποία γνωρίζει.
  • Εξηγήστε στα παιδιά ότι είναι σημαντικό, με τη δράση τους στο Facebook, να προστατεύουν τη διαδικτυακή τους φήμη, καθώς, κάθε περιεχόμενο που δημιουργούν, δημοσιεύουν και μοιράζονται στο Facebook, διαμορφώνει το ψηφιακό τους αποτύπωμα, επηρεάζοντας τον τρόπο που τους αντιμετωπίζουν ή θα τους αντιμετωπίζουν οι υπόλοιποι χρήστες στο Διαδίκτυο, στο παρόν, αλλά και στο μέλλον.
  • Τέλος, διατηρήστε ουσιαστική σχέση και ποιοτική επικοινωνία με το παιδί σας, ώστε να αισθάνεται άνετα να σας αναφέρει τη διαδικτυακή του δράση (διαδικτυακούς φίλους, ιστοσελίδες που επισκέπτεται κ.λπ.) και πιθανούς διαδικτυακούς κινδύνους και διαδικτυακές προκλήσεις που αντιμετωπίζει.

Σύνδεσμοι